مقاله علمی«سبک و روش زندگی سالم و استاندارد با رویکرد دینی»

مقدمه

سبک و روش زندگی سالم به عنوان یکی از دغدغه‌های اساسی بشر در دوره معاصر مطرح است. در این مقاله، به بررسی سبک زندگی سالم با رویکرد دینی و ابعاد مختلف آن خواهیم پرداخت. این بررسی شامل عناصر و اصولی است که در آموزه‌های دینی ما به وضوح بیان شده و می‌تواند در جهت بهبود کیفیت زندگی انسان‌ها به کار رود.

1. خودشناسی مبتنی بر اصل توحید در مقابل خودبینی

خودشناسی از منظر توحید به معنای شناخت جایگاه انسان در نظام هستی(استعداد، علاقه، هدف) و رابطه او با خالقش است. این شناخت مانع از خودبینی (خودکم بینی، خودمیان بینی، خودبزرگ بینی) می‌شود و انسان را به انجام اعمال نیکو و مفید ترغیب می‌کند.

2. خداشناسی مبتنی بر اصل عدل در مقابل خودخواهی

خداشناسی(خدای دانا، توانا و بخشنده و مهربان) بر مبنای عدل الهی(عدل در خلقت، زندگی و سرنوشت)، انسان را به فهم اهمیت حقوق دیگران تشویق می‌کند. این بینش، خودخواهی(فردی، خانوادگی وگروهی) را در فرد کاهش داده و او را به برقراری عدالت و انصاف در رفتارهایش وادار می‌سازد.

3. خودباوری مبتنی بر اصل نبوت در مقابل خودباختگی

اعتماد به هدایت پیامبران و آموزه های آنان، موجب تقویت خودباوری(اراده، انتخاب و استقامت)  در انسان می‌شود. از این رو، پیروی از سیره نبوی(ایمان، عمل صالح و اخلاص) به فرد کمک می‌کند تا از دام خودباختگی به داشته ها و نداشته ها فاصله بگیرد و شخصیت واقعی خود را بشناسد.

4. خداباوری مبتنی بر اصل امامت در مقابل خودمحوری

ایمان به امامان عادل به معنای پیروی از رهبری درست و الهی دارای نشانه های خداباوری (شهادت، اطاعت، هدایت، طهارت، وراثت، سبقت و عدالت) است. این باور کمک می‌کند تا انسان از خودمحوری(میل خود، دیگری یا اکثریت) فاصله بگیرد و در راستای صلاح جامعه و تمدن خود تلاش کند.

5. خودسازی مبتنی بر اصل معاد در مقابل خودنمایی

یادآوری معاد و حساب‌رسی در آخرت، فرد را به خودسازی و اصلاح رفتارهایش(پاکی روح، جسم، طعام، نعمتها، قلب، نفس، اعمال و رفتار، افکار و گفتار، دوستیها و پاکی از دشمنیها) ترغیب می‌کند و وی را از خودنمایی(مالی، موقعیتی و جسمانی) و ریا دور نگه می‌دارد.

6. اخلاق مبتنی بر مشاوره دینی در مقابل مجادله

اخلاق(فردی، اجتماعی و الهی) مبتنی بر مشاوره دینی می‌تواند محیطی مستعد برای گفتگو و تبادل نظر به جای مجادله و کشمکش‌های غیرسازنده استفاده کند.

7. منطق مبتنی بر مشاوره خانواده در مقابل تحریف

مشاوره خانواده به افراد این امکان را می‌دهد که با منطق(فطری، صوری و ریاضی) و استدلال صحیح موضوعات را بررسی کنند و از تحریف حقایق دوری نمایند.

8. علم مبتنی بر مشاوره تخصصی در مقابل حدس و گمان

استفاده از مشاوره تخصصی موجب می‌شود تا فرد به جای اتکا به حدس و گمان، به اطلاعات و داده‌های معتبر و مستند علمی دست پیدا کند و در تصمیم‌گیری‌های خود هوشمندتر عمل کند.

9. عقل مبتنی بر مشاوره عقلانی در مقابل جهل و گمراهی

چنانچه فرد به مشاوره عقلانی توجه کند، می‌تواند از جهل و گمراهی فاصله بگیرد و در دست‌یابی به حقایق زندگی بر پایه تفکر منطقی و مستدل قدم بردارد.

10. قانون مبتنی بر مشاوره حقوقی در مقابل اختلاف

مشاوره حقوقی نیکو به افراد این توانایی را می‌دهد که قوانین و حقوق خود را بشناسند و از بروز اختلافات جلوگیری کنند، و در صورت بروز آن، به حل و فصل مسالمت‌آمیز آنها بپردازند.

11. تکریم مبتنی بر اصل صداقت در مقابل توهین و سلطه

تکریم خود، دیگری و مقدسات بر اساس صداقت، فضایی را ایجاد می‌کند که در آن افراد بیشتر در پی تشویق یکدیگر هستند تا توهین و سلطه، که موجب ارتقای روحیه همکاری و همدلی می‌شود.

12. تشویق مبتنی بر اصل صبر در مقابل تحمیل و سفسطه

تشویق بر اساس صبر نشان می‌دهد که در مواجهه با سختی‌ها و چالش‌ها، باید صبر و استقامت داشت و به جای تحمیل عقاید و نظرات خود به دیگران، از روش‌های مسالمت‌آمیز و منطقی برای رسیدن به تفاهم استفاده کرد.

13. تسهیل مبتنی بر اصل صمیمیت در مقابل تهدید و سرزنش

تسهیل ارتباطات بر پایه صمیمیت می‌تواند به کاهش فضای منفی تهدید و سرزنش منجر شود. با نزدیک‌تر کردن افراد به یکدیگر، می‌توانند در فضای دوستانه‌تری به تبادل نظر و همکاری بپردازند.

14. تأیید مبتنی بر اصل صراحت در مقابل تردید و سردرگمی

تأیید مبتنی بر صراحت به افراد کمک می‌کند تا درک صحیحی از نقاط قوت و ضعف خود پیدا کنند و از سردرگمی دور شوند، و این امر منجر به افزایش اعتماد به نفس آن‌ها می‌گردد.

15. تأکید مبتنی بر اصل صلابت در مقابل تحقیر و سستی

تأکید بر اصول صحیح زندگی با صلابت، باعث می‌شود که فرد در برابر تحقیرها و چالش‌ها، قوی و مقاوم باقی بماند و از خستگی و سستی دوری کند.

16. مشارطه مبتنی بر دانش و اطلاعات در مقابل پیش‌داوری

مشارطه بر پایه دانش و اطلاعات صحیح می‌تواند به افراد کمک کند تا از پیش‌داوری‌ها و قضاوت‌های نادرست اجتناب کنند و به فهم بهتری از یکدیگر دست یابند.

17. مراقبه مبتنی بر روش مناسب در مقابل آزمون و خطا

مراقبه به عنوان یک ابزار مفید، به افراد این امکان را می‌دهد که با روش‌های مناسب و مؤثر، رفتارها و انتخاب‌های خود را تحت نظر داشته باشند و از آزمون و خطاهای غیرضروری جلوگیری کنند.

18. محاسبه مبتنی بر مثبت‌گرایی در مقابل منفی‌گرایی

محاسبه بر اساس نگرش مثبت، به افراد کمک می‌کند که در مواجهه با چالش‌ها به نقاط قوت و فرصت‌ها توجه کنند و از منفی‌گرایی دور شوند.

19. معاتبه مبتنی بر اعتماد به نفس در مقابل هوای نفس

اگر فرد بر اساس اعتماد به نفس خود عمل کند، می‌تواند با موفقیت با هوای نفس خود مقابله کرده و از انحرافات اخلاقی دور بماند.

20. مرابطه مبتنی بر نگرش الهی در مقابل نگرش مادی

مرابطه از این حیث اهمیت دارد که نگرش الهی به زندگی و روابط انسانی، موجب رشد معنوی و اخلاقی فرد می‌شود و او را از نگرش‌های مادی و سطحی دور کرده و به ساختن دنیایی درخور ارزش‌های انسانی و دینی تشویق می‌کند.

 نتیجه‌گیری

از آنچه گفته شد، مشخص است که سبک و روش زندگی سالم، نیازمند توجه به ابعاد مختلف انسانی به همراه اصول دینی است. با پیروی از این اصول و رویکردها، می‌توان به ارتقاء سطح زندگی فردی و اجتماعی کمک کرد و به ساختن جامعه‌ای سالم و مؤثر نایل آمد.