ارتباط دین و درمان

ارتباط دین و درمان  را می توان با مبانی دیگري نیز مورد بررسی قرار داد. اما براي جلوگیري از طولانی شدن بحث به اختصار دیدگاه هایی را که در مورد سایر علوم نیز کم و بیش مطرح است مطرح می نماییم :

• دیدگاهی که ارتباطی بین دین و درمان قائل نیست و دین را فقط متکفل هدایت بشر در امور فردي، عبادي و معنوي می داند و سعادت اخروي را هدف دین دانسته و ارتباطی بین درمان، فن آوري، سیاست، اقتصاد و آخرت قائل نیست.
• دیدگاهی که به ارتباط دین و درمان در حد توصیه ها و بیان ارزش علم و درمانگری بر اساس کتاب و سنت، قائل است.
• دیدگاهی که «معنویت درمانی» را مترادف «دین درمانی» گرفته و معتقد است دین براي سلامت خانواده  توصیه هایی دارد که عمل به آن، موجب حل مشکلات خانواده  می گردد.
• دیدگاهی که ارتباط دین و درمان را بیشتر از توصیه و بیان ارزش علم و درمانگری دانسته و قائل به وجود احکام و حقوق خانواد و اخلاق حرفه ای در دین است. در واقع این دیدگاه همان نظریه مشاوره با رویکرد دینی است که در فوق به آن اشاره شد.
• دیدگاه پنجم ارتباط کامل دین و درمان بر اساس دین حداکثري و تولید علم بر اساس اصول مفروض متخذ از دین می باشد. این دیدگاه معتقد است تئوري هاي علمی در تاثیر پذیري از نظام انگیزشی و ارزشی شکل می یابند و گستره دین شامل تمامی امور و روابط زندگی انسان هاست و ابعاد فردي و اجتماعی زندگی بشر در ربط به سعادت اخروي یک مبناي واحد پیدا می کند و نظام ارزشی، بینشی و دانشی حول محور واحد شکل می پذیرد و علوم – و از جمله مشاوره و درمان – و حوزه هاي آن بر اساس محوریت واحد با همدیگر ارتباط پیدا می کنند و هیچکدام از حوزه هاي دین، فلسفه و علم مستقل ازیکدیگر وجود ندارند و حوزه دین مقدم بر دیگر حوزه ها قرار دارد و آن ها را سامان می بخشد. در این دیدگاه معیار صحت علوم و جهت حاکم بر علوم به طور مبسوط مورد بررسی قرار می گیرد. این دیدگاه نیز طرفدارانی دارد و استدلال این گروه آیاتی نظیر »لارطبٍ و لا یابِسٍ الاّ فی کتا بٍ مبین « و» نَزَّلنا علَیکالکتاب تبیاناً لکلِّ شَیء«  می باشد.

روایاتی نیز در استدلال این دیدگاه وجود دارد.یعنی روایاتی که دلالت می کند همه علوم در قرآن کریم وجود دارد. مانند روایتی که از امام باقر(ع) نقل شده است که فرمودند» :انَّ اللّه تَبارك و تَعالی لَم یدع شَیئا تَحتاج الَیه الاُمه الّا نَزَّلَه فی کتابِه و بینَه لرَسوله«

خداوند تبارك و تعالی هیچ چیزي را که مسلمانان به آن محتاج باشند، فرو گذار نکرده است مگر آن که آن ها را در قرآن، نازل فرمود و براي پیامبر(ص) بیان کرد.

ما در اینجا تعریفی را که مورد استفاده دیدگاه پنجم قرار می گیرد ، براي مفاهمه بیشتر می آوریم. این دیدگاه، علم را «مجموعه تعاریف و معادلات کاربردي در جهت رفع نیازهاي فردي و اجتماعی» می داند و روش تولید علم را داراي مراحلی می دانند. اول اخذ اصول ومبانی از دین، دوم این اصول و مبانی که تحت تاثیر مبانی نظري و فلسفی ما هستند – منشاء پیش فرض هاي علمی می شوند و پیش فرض ها هم زمینه ساز تئوري هاي علمی شده و دانشمند و محقق بر اساس پیش فرض ها به تجربه و آزمون می پردازد و تعاریف، معادلات و تئوري هاي علمی خود را سامان می بخشد و به دنیاي علم عرضه می کند.